Theoriekamers

Introductie

 1. Wie bent u?

Ik ben Aristoteles, de grondlegger van de zogenaamde deugdethiek, of teleologische ethiek.

 2. Wat is uw definitie van 'moreel goed handelen'?

Er bestaat geen abstracte definitie van 'moreel goed handelen'. Ten eerste moet u het goede zelf zoeken binnen de natuurlijke vermogens van úw karakter, úw sociale omgeving, úw beroep. Ten tweede is uw vraag 'dubbelop' gesteld: ik beweer namelijk dat de betekenis van goed handelen altijd al in de betekenis van handelen ligt opgesloten. Zoals een vogel de geschiktheid heeft om goed te vliegen, zo heeft ook het menselijk handelen een interne bestemming. Alleen 'al doende' kan men deze bestemming nastreven en bereiken; zij is: het goede leven.

 3. Kunt u mij uw morele ondergrens aangeven? Welke handelingen zijn zowieso moreel verwerpelijk?

Goede raad vindt men nooit in regels, laten we liever een voorbeeld bespreken! Ik heb beweerd dat moed onder vele omstandigheden een deugd is. Maar als dat het geval is, handelt dan de óvermoedige mens niet even verwerpelijk als de lafaard? U zou het goede handelen dus binnen TWEE limieten moeten trachten te benaderen, en niet met behulp van één enkele ondergrens.

 4. Heeft u ook u een ideaal principe, waarmee je de morele juistheid van alle voorgenomen handelingen kunt beoordelen?

Hier is mijn algemeen advies: 'leef deugdzaam en bedachtzaam, met praktisch verstand'. Dit advies is uitdrukkelijk géén beoordelend principe, want zulke principes vormen eerder een bedreiging dan een leidraad voor het ethisch leven.