Is het utilisme van Betham en Mill en vorm van egoïsme?
'The greatest happiness for....'
Nee. Het gaat om de grootste hoeveelheid geluk of nut voor het grootste aantal mensen, niet voor degene die een bepaalde handeling uitvoert.
Je bent als ingenieur betrokken bij onderzoek naar een nieuw pesticide. Op grond van een risikoanalyse kom je erachter dat als dit pesticide op grote schaal in ontwikkelingsland X zou worden gebruikt, per jaar 200 mensen met een overgevoeligheid tegen deze stof zouden komen te overlijden maar dat daardoor de oogst zodanig zou toenemen dat 10.000 mensen per jaar minder aan honger zouden overlijden. Vind je dat ontwikkelingsland X dit pesticide zou moeten inzetten? Wat zou je oordeel zijn, gebaseerd op...
A. een handelingsuitilistische redenering?
B. een regelutilistische redenering?
C. Wat is je eigen oordeel? Beargumenteer je antwoord.
A en B: kosten/baten-analyse
C: [open discussievraag]
A. 10.000 mensenlevens worden gered tegenover 200 mensen die doodgaan: 9.800 mensenlevens netto gered -> land X moet het pesticide gaan gebruiken
B. Een regelutilistisch principe zou kunnen zijn: elke handeling waarmee je netto meer levens red dan met een alternatief, is moreel juist.
C. [open discussievraag]
Veronderstelt het utilisme dat je de genotsbeleving van verschillende mensen kunt vergelijken en bij elkaar kunt optellen?
Het gaat in het utilisme om het maximeren van genot in de wereld...
Ja. Je moet immers vaststellen welke handeling het grootste nut of geluk voor het grootste aantal mensen oplevert.
Volgens het utilisme is een handeling moreel juist als ze het totale of gemiddelde niveau van geluk, genot of bevrediging van verlangens maximaliseert. Kun je situaties of handelingen bedenken die daarop een uitzondering kunnen vormen? (Als je zelf geen tegenvoorbeelden kunt bedenken, raadpleeg dan het onderdeel met kritiek op utilisme.) Denk je dat het utilisme dit soort tegenvoorbeelden kan ondervangen, bijv. in de vorm van regel- of juist handelingsutilisme? Of denk je dat je aanvullende, niet-utilistische regels naast het utilisme nodig hebt? Of vind je dit soort tegenvoorbeelden voldoende grond om het utilisme als zodanig af te wijzen?
Kan volgens het utilisme een 'leugentje om bestwil' toegestaan zijn?
Utilisme is een vorm van gevolgenethiek: het doel heiligt de middelen..
Ja, zolang je door te liegen het totale nut in de wereld vergroot. Dat zou een handelingsutilist in ieder geval zeggen. Een regelutilist daarentegen kijkt naar de gevolgen van handelingsregels en zou kunnen zeggen dat het toestaan van liegen in het algemeen tot slechte uitkomsten zou leiden. Maar de handelingsregel: 'liegen mag alleen in noodsituaties' zou misschien ook door een regelutilist worden toegestaan.
Is volgens het utilisme een ongelijke verdeling van welvaart toegestaan?
Het gaat om het maximeren van het totale of gemiddelde nut...
Ja, zolang daardoor het totale nut in de wereld toeneemt.
Kan het utilisme veeleisend zijn?
Volgens het utilisme is een handeling dan moreel juist als ze het grootste nut voor het grootste aantal mensen oplevert...
Ja, aangezien je altijd datgene moet doen wat het grootste geluk/nut voor het grootste aantal mensen oplevert, ook al kan dat heel erg in je nadeel zijn.
Veronderstelt het utilisme is dat we de gevolgen van onze handelingen kunnen voorspellen?
Utilisme is een vorm van gevolgenethiek...
Ja. Om te bepalen welke handeling moreel juist is moeten we volgens het utilisme de gevolgen van elke mogelijke handelingsoptie naast elkaar leggen en die handeling kiezen die de beste gevolgen heeft in termen van algemene nutsmaximalisatie.
Het utilisme is een vorm van gevolgenethiek: het doel heiligt de middelen. Ben je het met deze claim van utilisten eens? Kun je tegenvoorbeelden bedenken, liefst uit de techniek?
Het utilisme laat toe dat mensenrechten kunnen worden geschonden als de gevolgen maar positiever zijn dan van welke andere handeling dan ook. Maar van sommige mensenrechten denken we dat ze nooit mogen worden geschonden, of alleen als er geen alternatieven zijn. Bijvoorbeeld medische of technische experimenten met mensen die niet hun geïnformeerde instemming hebben gegeven vinden we moreel verwerpelijk, ook al zou je zo medische of technologische vooruitgang voor een grote groep kunnen boeken.
Wat is het verschil tussen handelingsutilisme en regeluitilisme?
Je kunt als utilist kijken naar inividuele handelingen of naar algemene handelingsregels...
Volgens het handelingsutilisme moet je per particuliere handeling bepalen hoe je het nut kunt maximaliseren, volgens het regelutilisme gaat het om de nutsmaximalisering van een algemene handelingsregel.
Benthams slogan was 'the greatest happiness for...':
A. me
B. he/she who does an action
C. the greatest number
D. all human beings
Bentham was een radicale hervormer...
Kan het utilisme het uitbuiten van minderheden rechtvaardigen?
Het gaat in het utilisme om het maximeren van het totale of gemiddelde nut...
Ja, als dit ertoe leidt dat het totale geluk toeneemt.
In het utilisme telt ieder mens even veel. Aan de ene kant is dit een egalitair uitgangspunt, maar critici hebben hier tegen ingebracht dat het utilisme persoonlijke morele verplichtingen ('agent relativity') miskent: als ik iemand wil bestraffen of belonen of als ik iemand iets heb beloofd dan heb ik een morele plicht jegens die specifieke persoon.
Ben je het ermee eens dat het utilisme geen rekening houdt met 'agent relativity'? Zo nee, hoe denk je dat het utilisme dit ondervangt? Zo ja, denk je dat dit een probleem is? Kan dit probleem worden opgelost? Zo ja, hoe?
Volgens het utilisme van Bethan is het maximeren van genot allesbepalend tav welke handelingen moreel juist zijn. Kun je tegenvoorbeelden bedenken?
Is elke vorm van genot moreel te verdedigen?
Niet elk genot is moreel goed, bijv. het genot van een sadist bij het martelen van onschuldige mensen tegen hun wil.